Hancı Eğitim

Bir işletim sisteminin tüm kartları tanıması, tüm sabit disklerle
çalışabilmesi, tüm giriş/çıkış kartlarıyla uyum içinde çalışması mümkün
değildir. Bu konuda çok iddalı olan tak-çalıştır sistemine sahip
Windows95 bile bazen yetersiz kalabilmekte. Linux da piyasada yeralan
hemen hemen bütün donanımlarla birlikte çalışabilir.

Linux, üzerinde matematiksel işlemci olsun veya olmasın Intel
386SX/DX, 486SX/DX/SX2/DX2/DX4, Pentium ve PentiumPro işlemcilerde sorunsuz
çalışır. Bunlarla beraber (Cyrix 486 tabanlı işlemcilerinde nadiren sorun
çıkarsa da) AMD, Cyrix gibi firmaların işlemcileri de Linux tarafından
desteklenir. Matematik işlemcisi olmayan bilgisayarlarda Linux'un beyni
sayılan çekirdek, matematik işlemcisine gerek duyulan kod parçalarında
bu işlemciyi emüle edebilir. Burada belirtilen IBM uyumlu PCler dışında
ALPHA, PowerPC, MIPS, farklı Sparc modelleri, PA-RISC gibi birçok farklı
işlemciye de başarılı bir şekilde taşınmıştır.

Linux, kişisel bilgisayarlarda kullanılan ISA, VLB (Vesa Local Bus -
yerel veri yolu), EISA, MCA (IBM Microchannel) veya PCI veriyolu
mimarisi ile çalışabilirler.

Linux, SMP (symmetric multi processor) olarak da bilinen birden fazla
işlemcili bilgisayarlar üzerinde de çalışabilir ve birden fazla işlemciyi
en verimli şekilde kullanır.

• Hercules mono
• VGA / VGA Mono
• EGA
• ARK Logic ARK1000PV/2000PV, ARK1000PV/VL
• ATI VGA Wonder, ATI Mach32, ATI Mach8, ATI Mach64
• Cirrus 542x, 543x, 62x5, 6420/6440
• OAK OTI-037/67/77/87
• Trident TVGA8900, TVGA8800, TVGA9xxx
• Tseng ET3000/ET4000/W32, ET4000/W32/W32i/W32p, ET4000AX
• IBM 8514/A, IBM XGA, XGA-II
• IIT AGX-010/014/015/016 (16 bpp)
• Oak OTI-087, OTI-067, OTI-077
• S3 911, 924, 801, 805, 928, 864, 964, Trio32, Trio64, 868, 968
• Weitek P9000 (16/32 bpp)
• Diamond Viper VLB/PCI
• Orchid P9000
• Western Digital PVGA1, WD90C00/10/11/24/30/31/33
• Avance Logic AL2101/2228/2301/2302/2308/2401
• Chips & Technologies 65520/65530/65540/65545
• Compaq AVGA
• Genoa GVGA
• MCGA (320x200)
• MX MX68000/MX68010
• NCR 77C22, 77C22E, 77C22E+
• RealTek RTG3106
• Video 7 / Headland Technologies HT216-32
• Western Digital/Paradise PVGA1, WD90C00/10/11/24/30/31/33
• Hyundai HGC-1280
• Sigma LaserView PLUS

Linux, standart IDE, bazı ESDI, hemen hemen tüm SCSI ve nadiren
kullanılsa da MFM ve RLL denetleyicilerini desteklerler. Aslında Linux
çalıştırmak için sabit diske gerek yoktur. Ağ üzerinden, Bootp
protokolü yardımıyla Linux yüklü başka bir bilgisayarın kaynaklarını
kullanmak mümkündür. Sabit disk denetleyiciniz en az 16 bit olmalıdır.
Genellikle MS-DOS altında sorunsuz çalışan her sabit diski Linux da
görebilir.

Sabit disk üzerinde Linux için bir miktar yer ayırmalısınız. Birden
fazla disk de kullanabilirsiniz, Linux her diski ayrı bir dizin
altından erişebilir. Bu konuda daha geniş bilgiyi Linux kurulumu
bölümünde bulabilirsiniz.

Sabit diskler, denetleyicileri desteklendiği sürece Linux altında
kullanılabilirler. Artık neredeyse tüm CD-ROM'lar SCSI denetleyicilerle
çalışıyorlar. Bir SCSI denetleyiciniz varsa makinanız CD-ROM'u da
tanıyacaktır. Linux, CD-ROM'ların standart iso9660 dosya sistemini de
tanır.

Desteklenenen kartlar,

• AMI Fast Disk VLB/EISA
• Adaptec AVA-1505/1515, AHA-1510/152x, AHA-154x, AHA-174x, AHA-274x, AHA-2940/3940, ACB-40xx
• Always IN2000
• BusLogic (ISA/EISA/VLB/PCI)
• DPT PM2001, PM2012A (EATA-PIO)
• DTC 329x (EISA) (Adaptec 154x compatible)
• Future Domain TMC-16x0, TMC-3260 (PCI), TMC-8xx, TMC-950
• Media Vision Pro Audio Spectrum 16 SCSI (ISA)
• NCR 5380 generic, 53c400, 53c406a, 53c7x0, 53c8x0 (PCI)
• Qlogic / Control Concepts SCSI/IDE (FAS408) (ISA/VLB)
• Seagate ST-01/ST-02 (ISA)
• SoundBlaster 16 SCSI-2 (ISA)
• Trantor T128/T128F/T228 (ISA)
• UltraStor 14F (ISA), 24F (EISA), 34F (VLB)
• Western Digital WD7000 SCSI
• AMD AM53C974, AM79C974 (PCI)
• Adaptec SCSI-MFM/RLL bridgeboard
• Iomega PC2/2B
• Qlogic (ISP1020) (PCI)
• Ricoh GSI-8

Piyasada çok çeşitli ethernet kartları vardır. Genellikle yaygın olarak
kullanılanlar 3Com veya NE2000 uyumlulardır. Aşağıda desteklenen
ethernet kartların bir listesi yeralmaktadır. PCMCIA, Tokenring, ISDN,
AX25 kartlarının uyumlu olanları, çok nadir kullanıldıkları için
burada belirtilmeyecektir.

• 3Com 3C501, 3Com 3C503, 3C505, 3C507, 3C509/3C509B (ISA) / 3C579 (EISA)
• AMD LANCE (79C960) / PCnet-ISA/PCI (AT1500, HP J2405A,
• NE1500, NE2100, NE2000, NE1000
• AT&T GIS WaveLAN
• Allied Telesis AT1700
• Ansel Communications AC3200 EISA
• Apricot Xen-II
• Cabletron E21xx
• DEC DE425 (EISA) / DE434/DE435 (PCI), DEC DEPCA
• HP PCLAN 27245, 27247, 27252A, 10/100VG PCLAN
• Intel EtherExpress, EtherExpress Pro
• New Media Ethernet
• Racal-Interlan NI5210, NI6510
• PureData PDUC8028, PDI8023
• SEEQ 8005
• SMC Ultra
• Schneider & Koch G16
• Western Digital WD80x3
• Zenith Z-Note / IBM ThinkPad 300 built-in adapter

Linux üzerinde hemen her türlü ses kartı desteği var. SoundBlaster16
ses kartlarının üzerinde ASP çipi veya 4.11 ve 4.12 DSP (digital signal
processor - sayısal ses işleyici) bulunanları Linux üzerinde
kullanamazsınız.

Desteklenen ses kartları,

• 6850 UART MIDI
• Adlib (OPL2)
• Audio Excell DSP16
• Aztech Sound Galaxy NX Pro
• Crystal CS4232
• CHO-PSS (Orchid SoundWave32, Cardinal DSP16)
• Ensoniq SoundScape
• AWE 32
• Gravis Ultrasound, Gravis Ultrasound MAX
• Logitech SoundMan Games, Logitech SoundMan Wave
• Logitech SoundMan 16 (PAS-16 uyumlu)
• MPU-401 MIDI
• MediaTriX AudioTriX Pro
• Media Vision Premium 3D (Jazz16), Pro Sonic 16 (Jazz), Pro Audio Spectrum 16
• Microsoft Sound System (AD1848)
• OAK OTI-601D cards (Mozart)
• OPTi 82C928/82C929 cards (MAD16/MAD16 Pro)
• Sound Blaster, Sound Blaster Pro, Sound Blaster 16
• Turtle Beach Wavefront cards (Maui, Tropez)
• Wave Blaster

Linux, Microsoft serial mouse, Mouse Systems serial mouse, Logitech
Mouseman serial mouse, Logitech serial mouse, ATI XL Inport busmouse,
Microsoft busmouse, Logitech busmouse ve
PS/2 mouse destekler.

Genellikle kullanacağınız farenin türü Microsoft ya da Mouse Systems
serial mouse olacaktır.

Hem internal (kasa içine takılan) hem de external (kasanın dışında kalan)
tüm modemler Linux tarafından desteklenir. Aynı şekilde paralel veya
seri porta takılan her yazıcı ve çizici desteklenir. İsterseniz bunları
yerel bir ağ üzerinden birden fazla makinaya paylaştırabilirsiniz. Linux
altında lpr yazılımı, yazıcılara erişimi sağlamak için
kullanılır.

Oyun çubukları için sürücüler ister doğrudan çekirdeğe eklenebilir,
istenirse de modül olarak derlenebilir.

Aşağıda, Linux'un desteklediği giriş/çıkış kartlarının geniş bir listesi
vardır.

• AST FourPort and clones
• Accent Async-4
• Arnet Multiport-8
• Bell Technologies HUB6
• Boca BB-1004, 1008, BB-2016, IO/AT66, IO 2by4
• Computone ValuePort
• DigiBoard PC/X (4, 8, 16 port)
• Comtrol Hostess 550 (4, 8 port)
• PC-COMM 4-port (4 port)
• SIIG I/O Expander 4S (4 port, uses 4 IRQ's)
• STB 4-COM (4 port)
• Twincom ACI/550
• Usenet Serial Board II (4 port)
• Cyclades Cyclom-8Y/16Y (8, 16 port) (ISA/PCI)
• Stallion EasyIO, EasyConnection 8/32, 8/64