Java Script'e Giriş

JavaScript ile
VBScript arasında işlev ve yapı bakımından fark yoktur. Kod yazmak
için ikisini birden öğrenmeniz şart değil elbette. Ama başkalarının
kodlarını araştırmak ve bir şeyler öğrenmeye çalışmak gibi harika
bir hobiniz varsa, neden ikisini birden öğrenmeyesiniz? Bazı
sayfalarda "Şöyleyse VBScript, böyleyse JavaScript öğrenmenizi
tavsiye ederim" gibilerinden laflar ediliyor. Ben böyle bir
tavsiyede bulunamam açıkçası. Ama şunu bilin, VBScript biraz daha
kolay öğreniliyor gibi. Bununla birlikte JavaScript`in çok daha
yaygın olduğu da bir gerçek. Visual Basic bilenler VBScript`i daha
kolay, C veya Java bilenler, JavaScript`i daha kolay öğrenecektir.
Son söyleyeceğim şey, ikisi de basit, dilerseniz her ikisini birden
rahatlıkla öğrenebilirsiniz.

JavaScript (VBScript) HTML`in bir parçasıdır aslında; derleyici bir
programa ihtiyaç duymaz, HTML kodlarıyla beraber yazılır ve gözatıcı
(browser) tarafından yorumlanır.

JavaScript`in (VBScript`in) işlevleri yazmakla bitmez ya, ben
aklıma geldiğince listeledim:

* HTML tasarımcılarına bir programlama desteği sağlar, bünyesinde
değişkenler, fonksiyonlar, döngüler, yordamlar bulundurur.

* HTML sayfalarına hareketli HTML nesneleri (metin, resim, vb.)
koyabilmemizi sağlar.

* Olaylara tepki verir. (Olaydan kastettiğim şey: tıklamak, tuşa
basmak, sayfa açmak gibi şeyler.)

* HTML elemanlarını okuyabilir veya yazabilir.

* Kullanıcı ile bilgi alışverişinde bulunmamızı sağlar. Zira HTML
formları JavaScript (VB Script) olmadan pek bir işe yaramaz. (Ayrıca
ASP derslerinde de kullanacağız.)

HTML`e JavaScript Kodlarını Tanıtma

JavaScript HTML kodları arasında nasıl kullanılır? JavaScript
kodlarını HTML`e tanıtmak için Java Script kodlarını <script
language="JavaScript">...</script> HTML kodları arasına yazarız.
Not: VBScript için language="VBScript" parametresi kullanılır.

Aşağıdaki uygulama ilk JavaScript örneğimiz:

HTML:

<html>

<head>

<title>JavaScript Uygulaması</title>

</head>

<body>

<script language="JavaScript">

document.write("Merhaba")

</script>

</body>

</html>

Burada <script language="JavaScript">...</script> arasında yazılı
olan bir tane JavaScript kodu bulunmakta: document.write("..."). Bu
kod, parantez içine yazılan HTML kodlarını uygular. Tabi bu uygulama
için JavaScript koduna ihtiyacımız yok aslında, doğrudan Merhaba
deseydik, yine Web Sayfamız saygıda kusur etmez, bize Merhaba derdi.
Ama ileriki konularda bu koda ihtiyacımız olacak. Bu uygulamada HTML
kodu olarak düz bir metin kullandık. Parantez içindeki HTML kodunu
biraz daha zenginleştirebiliriz:

HTML:

<html>

<head>

<title>JavaScript Uygulaması 2</title>

</head>

<body>

<script language="JavaScript">

document.write("<font size=6 color=blue>")

document.write("Merhaba")

document.write("</font>")

</script>

JavaScript`in en sevmediğim özelliğini anlatmadan geçemem.
JavaScript`te (VBScript`te herşeyi illâ ki harfi harfine yapacaksın.
Küçücük bir hata, sayfanızın çıkmamasına ve pencerenin alt kısmında
JavaScript hatası belirmesine neden olur. Bu zamana kadar HTML gibi
esnek bir dille çalışıyorduk; bu nedenle bu sayfalarla ilgili
örnekler yaparken biraz yorulabilirsiniz.

JavaScript kodlarının HTML`deki Konumu

JavaScript yukarıdaki uygulamalarda olduğu gibi <body>...</body>
kodları arasında yer alabileceği gibi; fonksiyon halinde, <head>...</head>
arasında da yer alabilir:

Javascript:

<script language="JavaScript">

function selam()

{

alert("Merhaba")

}

</script>

</head>

<body onload="selam()">

</body>

</html>

Bu örnek hiçbir programlama dili bilmeyen birisi için anlaşılması
biraz zor. Kabaca anlatayım; anlamayanlar için ileriki sayfalarda
genişçe anlatacağım: Bu uygulamada JavaScript kodu <head> bölümünde
fonksiyon halinde yer alıyor. function selam() ifadesi ile selam()
isimli bir fonksiyon tanımlıyoruz. Bu fonksiyonun ne yaptığını süslü
parantezler arasına yazarız. Örneğin selam() fonksiyonunun
içeriğinde alert("...") kodu vardır. Bu JavaScript kodu, tırnak
içindeki ifadeyi mesaj kutusuyla göstermeye yarar. Demek ki selam
fonksiyonu, mesaj kutusuyla "Merhaba" demeye yarıyormuş. Dikkat
ederseniz <body> koduna onload="..." (İngilizce`de "yüklendiği
takdirde" demek) durumu atanmış. Yani sayfa yüklenildiğinde selam()
mesajı veriliyor.

JavaScript kodu; CSS`de olduğu gibi, dış bir dosyayla da HTML`e
tanıtılabilinir. CSS dosyası .css uzantılıydı. Dış JavaScript
dosyası ise .js uzantılıdır. Aşağıdaki metin dosyasını selam.js
ismiyle kaydettim:

Javascript:

document.write("<center>")

document.write("<h1>Merhabalar!</h1>")

document.write("</center>")

Şimdi bu dış JavaScript dosyasını HTML sayfasına tanıtıyorum:

HTML:

<html>

<head>

<title>JavaScript Uygulaması</title>

</head>

<body>

<script src="selam.js">

</script>

</body>

</html>

Hancı Eğitim

Java Script Dersleri

Ara

Eğitim

Konular

Tags