Her PC bir gün mutlaka çökecektir... Gelin; iş işten geçmeden önleminizi alın...
Kimsenin yaşamasını istemeyiz ama ne yazık ki her PC bir gün çöküşü tadacaktır. İşte bu yüzden önlem almak gerekir.
Rahat rahat sörf yaparken ya da oyun oynayıp eğlenirken, insanın gününü berbat eden o olayla karşılaşmak olasıdır. Düşünmek istemesek de, karşımıza çıktığı zaman ömrümüzden ömür yitirmemek için alabileceğimiz pek çok önlem var.
Bilinçli bir kullanıcının, bakımlı bilgisayarında çökme riski düşük olsa da yazılımsal ya da donanımsal sorunlar kendisini farkettirmeden büyüyebilir ve bir anda patlak verebilir. Sistem neden çöker? Diyorsanız elbette önce diğer makalemize de göz atabilirsiniz.
Sistemi kontrol edip sorun olup olmadığına bakmak; olası sorunların sinyallerine algımızı açık tutmak ve en kötü ihtimale karşı verilerimizi yedeklemek gerekiyor. İşte makalemizde bu önlemlerin nasıl alınacağını anlatıyoruz...
Türkiye'de en büyük sorun ne?
Türkiye'de en büyük sorun elektrik dalgalanmalarıdır. Bu makale gecenin geç saatlerinde hazırlanırken bile elektrik kesintileri ve voltaj dalgalanmaları eksik olmadı.
Bu soruna karşı alınacan en iyi önlem kesintisiz güç kaynaklarıdır. Ancak ülkemizdeki voltaj dalgalanmaları o kadar kritik seviyelerde ki, birkaç yıl içerisinde UPS'lerin de ömrü dolabiliyor.
UPS'ten de önce kaliteli bir güç kaynağı almak gerekiyor. 80 Plus sertifikasına sahip güç kaynaklarını, kaliteli markaları seçmek gerekiyor. Güç kaynağı kasanın içine sadece güç sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda voltaj dalgalanmalarında kalenin iç kapısı olarak görev yapıyor.
Ayrıca sabit disk sayısı arttıkça ucuz güç kaynakları yetersiz kalabiliyor ve sabit disklerde mekanik hata oranı artıyor. Her ne kadar PC toplarken performans parçalara para ayırmaya çalışsak da, güç kaynağı yatırılan parayı hakeden bir parçadır.
Donanımların ömrünü ölçmek
Bütün parçalar içerisinde en çok dikkat etmemiz gereken, verilerimizi saklayan sabit disklerdir.
Bozuk bir RAM değiştirilebilir ama bozuk bir sabit diskten veri kurtarmak çok sıkıntılı bir iştir. Bu yüzden sabit diskin ömrünü uzun tutmak için kasayı iyi soğutmalı, sık sık temizlemeli ve de durumunu yazılımsal olarak kontrol etmeliyiz. Sabit diskler neden bozulur? derseniz bağlantıya tıklayıp sebeplerini görebilirsiniz.
Bu işte kullanılabilecek en iyi araçlardan bir tanesi: HWMonitor. Bu yazılım sayesinde sisteminizdeki farklı parçaların ısılarını takip etmeniz mümkün.
Download: HWMonitor
Aman sabit diske dikkat!
Sabit diskinizin sağlığını kontrol etmek için kullanabileceğiniz diğer yazılımları da gözardı etmeyin.
Bu uygulamalar SMART destekli günümüz sabit disklerinde çalışırlar. SMART, sabit diskin kendi sağlığını ölçmesine yarayan bir mekanizmadır.
CrystalDiskInfo SMART'tan edindiği bilgileri size sunar. Biraz araştırma ile ne nedir çözebilirsiniz. Uğraşmasanız da temel bilgiler size bir fikir verecektir.
Sabit disk markanıza göre kullanabileceğiniz farklı araçlar da mevcuttur. Fujitsu kullananlar için basit bir test aracı 3 dk'da analizi bitirir.
Hitachi kullanıcılarının da emrinde çok iyi bir analiz aracı vardır. Seagate kullanıcıları SeaTools, Western Digital kullanıcıları da 'Data Lifeguard' kullanabilirler. Samsung kullanıcıları da unutulmamış.
Windows'un kendi araçları
Windows'ta arama kutucuğunu kullanarak kolayca bulabileceğiniz iki detaylı araç vardır.
Bunlardan ilki Evet Viewer'dır. Bilgisayarınızdaki hataları bu aracı kullanarak değerlendirebilirsiniz. Çalıştırmak için Başlat altında eventvwr.msc yazmanız ve Enter'a basmanız yeterlidir.
Kontrol panelinde, Yönetici araçları kısmından da erişebileceğiniz uygulamada donanım sorunlarını görebilirsiniz.
System stability chart
Bir diğer araç olan System Stability Chart ile hataların durumunu grafik olarak görebilirsiniz. Windows istikrarlıysa daha güvendesiniz demektir. İstikrarsız ise düzeltmeye kalkışmadan önce garanti için rehberimizin devamındaki yedekleme kısmına baksanız iyi olur.
Yedekleme yöntemleri
Bilgisayarınızı yedeklerden farklı seçenekleriniz ve araçlarınız var. CD-DVD-Blu-Ray gibi medyalara yazarak dosyaları yedekleyebilirsiniz.
Ancak bu yöntem uzun sürer, o yüzden günümüzde artık harici sabit diskler ya da docking station ile birlikte yedek dahili sabit diskler kullanılmaktadır.
Sistemin birebir kopyasını çıkartabileceğiniz gibi, önemli dosyalarınızı kopyalamakla da yetinebilirsiniz.
Bir diğer iyi alternatif ise online depolama çözümlerinden yararlanmaktır. İnternet üzerinde uzaktaki bir sunucuda depolama, afet, kaza, hırsızlık gibi durumlara karşı bir garantidir. Ek bir sabit diske depolamaya ilaveten en önemli belgeler için ekstra önlem olarak tercih edilebilir.
Kullanabileceğiniz online depolama çözümleri için ilgili makalemize bakabilirsiniz: Çevrimiçi veri depolama siteleri
Kullanımı kolay yedekleme araçları
Yedekleme işlemini kendiniz klasör klasör yapmak oldukça yorucudur. Üstelik iş bittikten çok sonra, bir şeylerin eksik yedeklendiğini farkedebilirsiniz.
Böyle bir durumla karşılaşmamak için yararlanabileceğiniz çeşitli uygulamalar var. Örneğin Windows 7 kendi içerisinde otomatik yedekleme imkanıyla geliyor.
Çok hızlı çalışan, oldukça yetenekli bu uygulamaya arama kutusuna Backup yazarak erişebilirsiniz. Kontrol paneli altında da Sistem ve güvenlik kısmı altında yer almaktadır.
Dosyaları yedeklemek için yönlendirmeleri takip etmeniz yeterlidir. Ayarları yapın, o işi halletsin.
Bu hoşunuza gitmediyse SyncBack ya da bütün diskin imajını almak için Norton Ghost kullanabilirsiniz. Norton ücretli, SyncBack ücretsizdir. bu tür işlemler uzun sürer ancak sonrasında bütün sistemi aynen geri getirebilirsiniz.
Bir diğer yaklaşım
Sisteminizi yedeklemek her zaman için iyidir ve gereklidir. RAID gibi çözümlere güvenseniz de kendi sildiğiniz dosyalar RAID'de de silinir. Sonra veri kurtarma rehberimize bakmanız gerekir.
Sistemin donanımsal ya da sürücü ve uygulama gibi yazılımsal sebeplerle değil de, virüsler yüzünden çökmesine karşı da korunmanız gerekir. Bunun için ücretsiz anti-virüs yazılımlarına bakabilirsiniz.
Ayrıca sanal bir bilgisayar kurarak, tehlikeli sitelere zorunlu kaldığınızda girebilir ya da güvenmediğiniz uygulamaları deneyebilirsiniz. Ancak keylogger türü uygulamalara karşı sanal bilgisayarların da korumayacağını unutmayın. Tepeden tırnağa sanal bilgisayar rehberimiz ile nasıl yapacağınızı öğrenebilirsiniz.
Sisteminizi bakımlı, yedekli tutun ve hem fiziksel, hem de yazılımsal tehlikelere karşı koruyun.