İnternetin önemi tartışılmaz, peki önümüzdeki yıllar internet bağlantıları ve altyapı nasıl olacak?
2020 Yılı için hayal edilen internet: Hızlı ve güvenli. Peki bu gerçek olacak mı?
HIzlı ve güvenli bir internet için ortaya görüşler sürülüyor, konu tartışılıyor. Ama iş tartışmada bırakılmıyor, büyük projeler çoktan hayata geçirildi
Özellikle odaklanılan konuların başında internet güvenliği geliyor. Suç oranı tırmanıyor ama bir yandan da alışverişten, devlet işlerine kadar hayatımız internet ile şekilleniyor.
Daha fazla hız, daha düşük gecikme ve bütün cihazlarda internet bağlantısı ile, fiber ağlarla örülü bir hayat yolda...
Bütün ülkeler bir değil
IP adreslerinin tükenmesiyle birlikte devreye giren bir proje, IPv6'nin yaygınlaştırılması oldu.
Bu Google gibi büyük isimlerin harekete geçmesiyle aciliyetini bir nebze yitirdi. Gelişmiş ülkelerde geçiş beklenenden yavaş da olsa gerçekleşirken, işini son ana bırakan ülkeleri internet konusunda sıkıntılar bekliyor.
Ülkelerin interenete bakışları, politikaları farklı. Halkların devletlere bu konuda uyguladığı baskı da farklı. İşte bu yüzden 2020 yılında, yine dünyanın bir kısmı, diğer kısmından daha hızlı ve güçlü bir internete sahip olacak.
Erken davranan, işi ciddiye alan ülkeler, internetin nimetlerinden daha fazla yararlanacak.
İnternet mimarisindeki sorunlar
İnternetin temel sorunu, bu projeyi ortaya koyanların hayallerinin çok ötesinde bir yaygınlığa kavuşmuş olmasıdır.
Yaygınlık değil ama kullanılan, aktarılan veri miktarı mevcut eski altyapı için bir sorun. İnternet protokolleri, günümüzün HD video dünyası için oldukça verimsiz kalıyor.
Bu konuda köklü değişiklikler için çalışan pek çok grup var. İnternetin çökmemesi için değişikliğin şart olduğunu belirten bir grup da GENI: Global Enviroment for Network Innovations ve ona bağlı olan Internet Research Task Force (IRTF).
IRTF'den Aaron Falk da bu durumu çok iyi özetliyor: "Mevcut mimari, kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor. Mobilite, güvenlik ve ağ yönetimi konuları, orijinal mimari tarafından yeterince iyi bir şekilde desteklenkmiyor."
Yeni bir internet!
Falk'ın açıklamasının devamı da oldukça önemli "Günümüz sorunlarını aşmak için üretilen geçici çözümlerin, gelecekte gerekli değişiklikleri yapmayı daha da zorlaştırması söz konusu"
İşte bu yüzden IRTF araştırma grubu ihtiyaç duyulacak standartları önceden geliştirmeye çalışıyor. Bunlar arasında Mobility Optimisations Research Group'un çalışması olan MIPSHOP var. Bir diğer örnek ise Internet Congestion COntrol araştırma grubu oluyor.
Bütün bu projelerin ortak noktası, gelecekte oluşabilecek tıkanmaların önüne geçmek için, sebepleri ortadan kaldıracak yeni mimari standartlar geliştirmek.
Sıfırdan bir internet
GENI projesindekiler geniş çaplı internet deneylerini özel ortamlarda yürütüyorlar. En büyük korkuları, mevcut mimariyi kullanan router donanımlarının yük ile başa çıkamaması.
Bir diğer çalışma grubu olan Future Internet Artitechtures programı da bu konu üzerinde çalışıyor. Projelere 30 milyon dolar kaynak sunan ENI "21. Yüzyılın sorunlarıyla başa çıkabilecek ve fırsatları değerlendirebilecek mimariler" sunulmasını istiyor.
FIA'nın bağlı olduğu FIND ise bir tasarım yarışması projesi olarak tanımlanabilir. En iyi seçeneği keşfetmek için çalışıyorlar ve araştırmacılarıdan "Sıfırdan bir internet" tasarlamalarını istiyorlar.
İnternete pasaport devri mi?
İnternet güvenliği konusunda en büyük tartışmalardan birisi de pasaport konusunda yaşanıyor.
Facebook'tan ilham aran ve kullanıcıların kimliğini bağlı oldukları sosyal gruplar, çevreleri ile ilişkilendiren bir yaklaşım düşünülüyor. Her paketin kaynağının belli olması düşünülüyor.
Spam ve DDoS saldırılarına karşı etkili olacağı düşünülüyor. Kaspersky Labs'dan Eugene Kaspersky de internette herkesin online bir pasaportu olması fikrini destekliyor. Online bir polis ve uluslararası hukuk da gerektiği savunuluyor.
Anonim internete karşı olmayan Kaspersky, kullanıcıların sadece bu güvenlik kontrolüne karşı anonim olmaması gerektiğini belirtiyor.
Kimlik konusunda karşı görüş
Güvenlik uzmanı Bruce Schneier ise bu görüşe karşı çıkıyor "Evrensel kimlik yaklaşımı yanlış . İnternet üzerinde anonim ifadelerin yer alacağını kabul edin, bir paketin asla nereden geldiğini doğru bir şekilde bilemeyeceğinizi kabul edin. Çözebileceğiniz problemler üzerinde çalışın: Nereden paket gelirse gelsin güvenli olan yazılım" diyor.
Bu yaklaşıma uygun projeler üzerinde çalışma da sürüyor. Örneğin US Defense Advanced Research Projects yani internetin mucidi olan DARPA'nın çalışmaları var.
2 Firmaya güvenlik altyapı deneyleri için daha bu Ocak ayında 56 milyon dolar veren DARPA, siber güvenlik ve yeni internet konularında bir hayli aktif.
Güvenli internetin anahtarı
Amerika bu tür çalışmalara para ayırıyor, Raytheon BBN Technologies de Amerikan Ordu Araştırma Laboratuarı tarafından, ülkenin en büyük iletişim laboratuarını kurmak v eağ güvenliği araştırmaları yapmak için 81 milyon dolarlık bir kontrat imzaladı.
Bütün bunlar bir yana, internet güvenliği gelişse de kullanıcı güvenliği sorun olmaya devam ediyor. Örneğin e-postalara exe eklenemese bile dolandırıcılar, kullanıcıları tuzaklı bağlantılara tıklamak için kandırıyor.
İşin bir de psikolojik tarafı var ve 2020 yılına geldiğimizde daha güvenli bir internet için, daha bilinçli kullanıcılar gerekiyor.
2020'de internet hızı ne olacak?
2020 yılında internet güvenliği ve altyapı mühendisleri düşündürürken, bağlantı hızları artmaya devam ediyor.
Kullanıcıların kablolu internet üzerinden istediği standart hız 100 Mbps civarında. Günümüz koşullarında zengin medya içeriğinin özgürce paylaşımı için sadece indirme değil, yollama hızı da gerekiyor. Bazı uzmanlar minimum standardın 20 Mbps yollama ve indirme hızı olduğunu söylüyor. Ancak 2020 yılında da ağlarının altyapısına yük bindirmek istemeyen servis sağlayıcıların, düşük yükleme hızları sunması olası.
ABD başta olmak üzere Google gibi internet üzerinden para kazanan şirketler, ISP'leri zorlayarak 100 Mbps ve 1 Gbps gibi hızların yaygınlaşmasını sağlayacak. Öte yandan 3G'nin uzantısı olan kablosuz mobil internette de önümüzdeki yıl olmadan 140 Mbps, 2011'de 340 Mbps hız bekleniyor.
Bu gelişmeye bakılırsa 2020 yılında 100Mbps de değil, 1 Gbps hızın standart olması gerekiyor. Ama internet, her zaman beklentilerin ötesinde gelişmesiyle meşhur ve 10 yıl sonra büyük olasılıkla bugünün beklentilerine gülüyor olacağız.