Hancı Eğitim

TİB’in YouTube yasağı bu kez Google’ın “erişim havuzunu” vurdu. YouTube’la birlikte bu havuzdan beslenen 30’u aşkın Google servisine erişim engellendi. Bu hizmetleri kullanan internet siteleri yavaşladı.

Google’a erişimde Türkiye’de dün ciddi sorunlar yaşandı, yavaşlama görüldü, bu durum bilgisayar sistemlerini ağırlaştırdı, zaman zaman arama motorunun birçok servisine ulaşılamadı. İnternet servis sağlayıcı şirketlere ‘internete erişememe’ ve ‘yavaşlık’ şikayetleri yağdı.
Tüm bunların sebebi Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın (TİB) YouTube yasağıyla ilgili aldığı yeni bir kararı dün uygulaması. Bilindiği gibi Google’ın sahip olduğu YouTube’a Türkiye’den erişim 2 yıldan bu yana (Mayıs 2005) Atatürk’e hakaret gerekçesiyle mahkeme kararıyla engelleniyor. Bu kararın uygulama tarafında da TİB duruyor.

Teknik sistem değişti
Dünkü sorunların arkasında Google’ın yeni teknik sistemi yatıyor. Daha önce Google, ürünleri arasında bulunan “Google Docs” (doküman), “Google Analytics” (veri-analiz), “Google Translate” (çeviri), “Google Maps” (harita) ve “YouTube”un da aralarında yer aldığı 30’u aşkın hizmete erişimde herbiri için ayrı ayrı IP’ler (erişim adresi) kullanıyordu.
Google’ın bu hizmetlerine ulaşmak için bilgisayara tık’landığında karşı tarafta bu IP’lere gidilerek bağlantı sağlanıyordu.
Google, teknik sisteminde performans artırmak, yükü-riski dağıtmak için tüm IP’leri tek platforma toplayarak bir IP havuzu oluşturdu. Bu havuzun içine de YouTube’un da bulunduğu 30’u aşkın ürünü koydu.

TİB havuzu fark etti
Yeni sistemde kullanıcılar bu hizmetlere ulaşmak istediğinde her bir ürün için ayrılan IP numarasına değil, havuzun içindeki IP’lerin o anda boş olana giderek erişim sağlamaya başladı.
Hatırlatalım bu teknik düzenleme Türkiye’ye özel değil, global bir uygulama.
Google’ın kullanmaya başladığı havuz sisteminin içinde YouTube’un olduğunu farkeden TİB, erişim yasağını dün itibariyle belirli IP numaralarına değil tüm havuza uyguladı. Bu yüzden YouTube’a getirilen erişim yasağı bir anda tüm havuza yayıldı, Google’ın diğer servislerini etkisi altına aldı.

BTK: Çözüm Google’ın elinde
TİB’in bağlı olduğu Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), “Yapılan işlem, erişimi engelli olan “www.youtube.com adlı internet adresine ilişkin IP adreslerinin güncellemesinden ibarettir” dedi. “YouTube.com’a erişim amacıyla kullanılan ve tarafımızca engelleme tedbiri kapsamında güncellenen IP adreslerinin arkasında farklı şirketlere ait alan adı veya çeşitli hizmetlerin barındırılması bu şirketlerin kendi tercihleri ve sorumluluklarındadır” denilen BTK açıklamasında, “Bu hizmetlerden yararlanan internet kullanıcılarının mağduriyetinin çözümü bahse konu hizmetleri sunan şirketlerin elinde bulunmaktadır” ifadeleri kullanıldı.

Yeni haberdar oldu çalışmaları başlattı
Google’ın Türkiye ofisinin son engelleme kararından önceki akşam bilgisi oldu. Bu sorunun aşılması için Türkiye tarafında TİB’le itribata geçilirken, teknik tarafta da Google’ın ABD’deki birimleriyle konu masaya yatırıldı. Google’ın yaptığı yeni teknik düzenleme dünyada uygulandığı için Türkiye’ye özel bir çözüm geliştirilip, geliştirelemeyeceği merak konusu. Google, yaşanılanların YouTube yasağıyla ilgili olduğunu ve servislerini tekrar işler hale getirmek için çalışmalarını yoğunlaştırdığını belirtti.

Cumhurbaşkanı karşı
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, dün anlık mesaj sitesi Twitter’dan YouTube, Google yasağına karşı olduğunu açıkladı. Bu konudaki mesajlar şöyle:
- Türkiye’nin youtube’u yasaklayan, Google’a erişimi engelleyen ülke kategorisinde olmasını tasvip etmem. Bu konuda yasal yollar bulunmalı.
- Bu tür yasaklar dünyayla bütünleşmeyi engeller.
- Üniversitelerin de bilime erişimi bu yollarla olacak. Bu tür yasakları sakıncalı görüyorum.
Öte yandan Kasım 2008’de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, YouTube yasağıyla ilgili olarak, “Ben giriyorum, siz de girin” demişti.

İnternette tepki yağdı
Dün yaşanan gelişmeler internet dünyasında geniş yankı uyandırdı. Ekşisözlük, Twitter gibi paylaşım sitelerinde sayfalarca tepki mesajı yer aldı. İşte bunlardan bir kaçı:
- Bence toptan bilgisayarı yasaklasınlar. Kafamız rahat eder.
- Artık tepki göstermenin, gerçekten tepki göstermenin zamanının geldiğini bize anlatmaya çalışan gelişmedir, ilerlemedir, vesvesedir.
- Yavaş yavaş interneti komple kapatmanın vaktinin geldiğinin bize hatırlatılmasıdır. Zararlıdır bu internet, yurt dışı çıkışımızı komple kapatalım ve dev bir intranet olalım derim. Hem zararsız hem de daha hızlı oluruz.
- İnternetin ilk kullanım amacına tekrar kavuşmasıdır. Artık biz bize dosya alır göndeririz.

‘İnternet yavaşladı sorun çözülmeli’
Koç.net Genel Müdürü Mehmet Ali Akarca, engellenen IP numaralarının bir şekilde Google’la iş yapan şirketleri, web sitelerini olumsuz yönde etkilediğini, sorunun sadece Google değil tüm internet omurgasında etkili olabileceğini ifade etti. Türkiye’de pekçok firmanın veri ölçümü için Google Analytics kullandığını, internet kullanıcıların bu sistemi kullanan sitelere tık’ladığında Google’ın IP numaralarına gittiğini, oradan yanıt alamadığında da sürekli aynı işlem tekrarlanacağından sistemleri yavaşlatacağını belirten Akarca, sorunun bir an önce çözülmesini beklediklerini ifade etti. Akarca, “Bu sorun çözülene kadar Google’la ilgili servislerde sorun olabilir” dedi.