Şu sıralar etkisi pek hissedilmese de, yakın gelecekte mobil cihaz işletim sistemi savışında kan gövdeyi götürecek. İki azılı rakip Microsoft ile Google’ın karşısında cep pazarının en güçlü yazılımcısı Nokia duruyor. iPhone ile ben de varım diyen Apple ise en ciddi rakiplerden biri.
Cep telefonları için işletim sistemi son birkaç yıla kadar pek de önemli bir konu sayılmıyordu. Sonuçta önemli olan kullanışlı bir arayüz ve telefonun fonksiyonlarını rahat kullanma olanağı idi. Fakat cep telefonlarının yeteneği arttıkça ve akıllı telefon satışlarının genel orandaki payı büyüdükçe hesaplar değişmeye başladı. Bilgisayarlardaki işletim sistemi hükümdarlığını savaşmadan ve kan dökmeden elde eden Microsoft için mobil dünyada durum farklı olacak. Çünkü bu pazarı doğuran ve taşıyan şirketlerden biri olan Nokia, piyasayı domine edecek gücü sahip durumda. 2004 yılının Şubat ayında İngiliz mobil yazılım şirketi Symbian’ın hisselerini büyük oranda alan ve sonrasından tamamını elde eden Nokia, önemli bir güce sahip.
Microsoft ile Nokia kol kola
Akıllı cep telefonlarının yüzde 65’ine girmiş durumda olan Symbian’ın cazibesine kapılan Microsoft, Windows Mobile işletim sistemi ile yüzde 12’lik payıyla ikinci sırada. Blackberry ürünleriyle kendi işletim sistemini kullanan RIM ise bu sert rekabetin biraz dışında görünüyor. En azından şimdilik… Apple’ın iPhone ürünüyle pazardaki payı yüzde 7 olarak ölçüldü. İngiliz araştırma şirketi Canalys’in 2007 sonu itibarıyla ortaya koyduğu rakamlar böyle. Symbian işletim sistemini Nokia rakiplerine de kabul ettirmiş durumda. Sony Ericsson, LG ve Samsung bunlardan en büyük üçü.
Microsoft’un güncel taktiği ise Nokia ile ortak hareket etmekten geçiyor. Çünkü karşılarında Google gibi, elini attığı her yerde fırtınalar estiren bir şirket var. Geçtiğimiz dönemde Microsoft’un ActiveSynch, PlayReady gibi bazı yazılımlarını Nokia telefonlarında görmeye başlamıştık. Birkaç hafta gelen açıklama, S60 ve S40 cihazlarında ve Nokia İnternet Tablet’lerinde Microsoft Silverlight teknolojisini haber veriyordu. Bu işbirliği ne kadar genişler bilemeyiz, fakat Google’ın gölgesinin bile rakiplerini korkuttuğunu söyleyebiliriz.
Apple ve Google korku salıyor
İnternetin devlerinden Google’ın mobil pazara gireceğine dair haberler son birkaç yıldır medyayı meşgul ediyordu. Hatta telefonun adı bile belliydi: GPhone. Fakat sene başında Google, sadece işletim sistemi ile mobil pazara gireceklerini açıkladı. Android adlı işletim sistemiyle ilgili ilk somut detaylar, geçtiğimiz ay Barselona’da düzenlenen Dünya Mobil Kongresi’nde gün yüzüne çıktı. Ürünlerinde Android’i kullanacağını açıklayan ilk şirket ise Uzak Doğu’lu HTC oldu. İlk model T-Mobile’dan geldi. G1 büyük bir ilgiyle karşılamndı. Linux üzerinde çalışan Android, Microsof’un rüyalarına girmesi normal görünüyor.
Tek bir ürünle bir anda pazarda ilk üçte kendine yer açan Apple da dengeleri etkileyen şirketlerden biri konumunda. 2007 sonunda 1.5 milyonluk toplam satışla iddialı bir çıkış yapan Apple 2008’in ilk aylarından itibaren Avrupa ülkelerinde yayılmaya başladı. Esas rekorun Asya pazarına girişle kırılması bekleniyor. Şirket 2008’de 10 milyon iPhone satmayı hedefliyor. Bu agresif olsa da abartılı bir hedef değil. Rakipleri de bu gerçekliğin ayırtına varmış durumda. Apple’ın iPhone’da kullandığı işletim sistemi de kendisine ait. Şirket MacOS X’i mobilize ederek, donanımda olduğu kadar işletim sisteminde de iddialı olduğunu ortaya koydu. Mobil işletim sistemi pazarında olacakları heyecanla izleyeceğiz. İnternette ve donanım pazarlarındaki kan davalarının bu pazara da taşınacağı aşikar.
Ubuntu da sesini yükseltti
“İnsanoğlu için Linux” sloganı ile açık kaynaklı Linux üzerine geliştirilen dağıtımların en popülerlerinden biri olan Ubuntu, Intel desteğini de alarak mobil işletim sistemi pazarında varlığını göstermeye başladı. Ubuntu Mobile, Intel’in Silverthorne işlemcisi üzerinde çalışacak. 256 MB bellek ve 2 GB’lık veri alanı isteyen işletim sistemi ile kablosuz internet, Bluetooth, kablolu bağlantılar, dokunmatik ekran ve kamera gibi temel donanım destekleri sunulacak. Kablosuz bağlantıda da yeni kuşak teknolojileri destekleyecek olan Ubuntu Mobile, üç boyutlu grafik hızlandırma ve yüksek çözünürlükte ekran desteğini de garanti edecek. Bu işletim sistemine sahip mobil cihazlarda Firefox ve OpenOffice gibi açık kaynak tabanlı uygulamalar çalışacak.
Erdal KAPLANSEREN